HUZURSUZLUK
![]() |
Huzursuzluk…
Zülfü Livaneli’nin beni derinden etkileyen bu kitabında bir cümle var ki… Kitabı
okuyanların çoğunu da etkilemiştir diye tahmin ediyorum.
“Beni alıp tekrar karnına soksan bile koruyamazsın artık anne!” diyor kitabın kahramanlarından Hüseyin. Koruyamıyor da zaten annesi Hüseyin’i. Nasıl koruyabilir ki! Kara sevdasının peşinde, binlerce yıllık kadim öğretilere; milletlere, kültürlere, köklere göre değişen kabul görmüş doğrulara, geleneklerine, göreneklerine ve IŞİD gibi bir örgütlenmeye karşı koyuyor Hüseyin. Neredeyse tüm dünya bu aşkın karşısında.
Çocukluk
arkadaşı Hüseyin’in ölümünü araştırmak üzere doğduğu topraklara, Mardin’e
giden gazeteci İbrahim’in, Mezopotamya’nın mistik atmosferine kendini kaptırması,
unuttuğu geçmişine karşı mahcupluğu, büyük şehrin kendinden kopardığı değerlerin
yerine doldurduğu sahtelik, yozluk, sığlıkla yüzleşmesi, kitabın genel
atmosferine yansıyanlar.
Asıl
hikâye ise, Hüseyin’in, Meleknaz uğruna ölümü göze alışının gerisinde anlatılanlar…
Zülfü
Livaneli, gazeteci İbrahim’in dilinden, her zamanki gibi insanı önceleyerek; dinlerin,
inançların ayrıştırıcı değil birleştirici olduğu bir dünya hayaline tutunarak,
Ezidi halkının yaşadığı zulmü anlatıyor Huzursuzluk’ ta.
Bazen
“acının ötesi”ne geçmişliğin uyuşukluğu, hissizliği, duygusuzluğu, aslında
hepsinden çok artık umut etmekten vaz geçmişliğin donukluğu ile Zilan’ ın
dilinden anlatıyor yazar, bu zulmü. Bazen de Meleknaz’ın, “Merhamet zulmün
merhemi olamaz.” inancına tutunuşundaki asalete hayran kalan gazeteci İbrahim’in
gözlerinden...
Yaşadığı
tüm acılara, tüm kayıplara rağmen sadece hayata değil merhamete karşı da dimdik
duran Meleknaz’ın peşinde Hüseyinleşmeye gönüllü İbrahim’in içinde kopan fırtınalarda
savruluşu oldukça etkileyici bir gerçeklikle veriliyor kitapta.
İbrahim,
bir yandan arkadaşı Hüseyin’in ölümünü araştırırken, bir yandan da uğruna
canından olduğu kayıp Meleknaz’ın peşine düşüyor. Mülteci kampına gidip arkadaşı
Zilan’dan dinliyor Meleknaz’ı. Güneş tapınağına gidip kenarına Ezidi’lerin kutsal
saydıkları Melek Tavus işli mendilini buluyor onun. İbrahim, Meleknaz’ın izinde,
aşk ve merhamet duyguları arasında sıkışıp kalıyor. Meleknaz’a duyduğu aşk mı, merhamet
mi?
Meleknaz,
Zilan, Nergis… İnsanlığın kırık dalı ya da ehl-i kelam diye tabir edilen Ezidilerin
kadim tarihinin üç masum kurbanı… “Şeytana tapan” olarak damgalanan, bu damga
ile katledilmeleri; kadınlarının, kızlarının lekelenmeleri meşrulaştırılan,
türlü işkencelere maruz kalan bir halka mensup onlar. Köyleri basılıyor.
Erkekleri öldürülüyor. Kadınları lekeleniyor ve köle olarak satılıyor.
Meleknaz,
Zilan ve Zilan’ın kardeşi Nergis… Üçü de insan onurunu ayaklar altına alan kölelikle
aşağılanıyor. Bu aşağılanma, Meleknaz’a kör bir kız çocuğu veriyor. Daha çocuk
olan Nergis’i ise intihara sürüklüyor. Zilan, kardeşi Nergis’in cesedini kutsal
Şengal dağında bırakmak zorunda kalıyor. Gömecek toprak bulamadığından, üzerini
taşlarla kapatarak, kurda kuşa yem olacağını bilmenin acısıyla…
Ezidi
bir kadınla evlenmek isteyen Hüseyin, bu sebepten, kendi vatanında dinine
ihanet etti diye vurulup kurtulsa da; kurtuluş olarak gördüğü özgürlükler ülkesi
Amerika’da sırf Müslüman kimliğinden dolayı ırkçı bir grup tarafından
öldürülüyor. Yani, kendi vatanında dinsiz ilan edilerek vuruluyor, dünyanın
diğer ucunda Müslüman diye öldürülüyor! Ne trajedi!
Huzursuzluk’
da bir de “harese” hikayesi var ki… Unutulmaz!
Harese
çölde yetişen bir bitki… Daha doğrusu bir diken. Develer bu dikeni çok seviyor.
Gördükleri yerde yemeden duramıyorlar. Ama bu diken develerin ağzını kanatıyor.
Kanın tuzu, dikenle karıştığında develerin daha çok hoşuna gidiyor. Deve bu dikenden yedikçe kanıyor, kanadıkça yiyor. Müdahale edilmezse, bu durum devenin kan
kaybından ölümüne neden oluyor.
Harese
için yazar diyor ki; “Ortadoğu’nun adeti budur. Tarih boyunca birbirini
öldürür ama aslında kendini öldürdüğünü anlamaz.” Bu sözün üzerine başka
bir söz söylemek de bana düşmez.
güzel kitaplardan biri, etkileyici ,hem konu hem anlatım.
YanıtlaSilKitap gerçekten etkileyici. Anlatım yorumu için teşekkürler 😊
Sil